Project update - Power4FitFoot

Data Driven Personalized Self-Management of Patients with Heart Failure & Diabetic Foot: An integrative approach to predict and manage high risk factors

Minder zieke mensen en betere zorg, dat is ons doel. Zorg is één van de grootste uitgavenposten met zo’n 75 miljard euro per jaar. Wat als je dat bedrag drastisch omlaag kunt krijgen door mensen op voorhand al te waarschuwen voor een mogelijke ziekte, waardoor ze hun gedrag op tijd kunnen aanpassen, of op tijd de juiste behandeling krijgen?

Diabetische voetulcera zijn ernstige complicaties die de levensstijl en gezondheid van patiënten verslechteren. Het herkennen van symptomen, zoals verminderd gevoel, dienen te helpen bij het voorkomen van diabeteszweren. Nieuwe methodes en monitoring technieken kunnen worden toegepast om de vroege detectie te optimaliseren en de patiënten te ondersteunen om hun gezondheid te beheren en te onderhouden, en dit is precies het werkgebied van Power4FitFoot. In dit project wordt gewerkt aan een combinatie van verschillende databronnen om een Early Warning System (EWS) te ontwikkelen voor zorgverleners en patiënten. Het Power4FitFoot project startte in 2019 en loopt nog door tot eind 2023, er is uitloop in verband met opgelopen vertraging in de coronaperiode.

Technologie & gedrag

We spraken voorjaar 2023 met prof. dr. Paul Havinga en prof. dr. Lisette van Gemert-Pijnen over het project PowerFitFoot. Paul is hoogleraar Informatica aan de Universiteit Twente en Director Science bij TNO - ICT. Hij heeft een aanzienlijke ervaring als projectmanager in verschillende internationale onderzoeksprojecten op het gebied van draadloze sensornetwerken. Lisette werkt als hoogleraar persuasieve gezondheidstechnologie aan de Universiteit van Twente. Het onderzoek en onderwijs van Lisette richt zich op het ontwerpen, implementeren en evalueren van technologie in de zorgsector met als doel de algehele kwaliteit van veiligheid en gezondheid te verbeteren. “Het onderzoek is met name gericht op mensgerichte en waardegedreven technologie en dat is precies wat dit onderzoek zo uniek maakt,” vertelt Lisette.

Voetulcera

Mensen met suikerziekte (diabetes) hebben vaak diabetische voetzweren (voetulcera). Specialisten schatten dat ongeveer 10 procent van de mensen met diabetes op een bepaald moment een voetzweer ontwikkelt. Een mild letsel aan de voet kan al het begin zijn van een voetzweer. Mensen die langer diabetes hebben of hun diabetes minder effectief beheersen, hebben meer kans op het ontwikkelen van voetzweren. Roken, weinig tot niet bewegen, overgewicht, een hoog cholesterol of bloeddruk kunnen allemaal het risico op diabetesvoetzweren verhogen. Betere vroegtijdige detectie en gepersonaliseerde interventies om de naleving van de behandeling te verbeteren en zelfbeheersing te stimuleren, kan een voetzweer en uiteindelijk amputatie voorkomen.

Drie studies

Het Power4FitFoot project bestaat uit drie studies en elke studie richt zich op het verwerven van nieuwe wetenschappelijke kennis die vervolgens gebruikt kan worden voor het ontwikkelen van het Early Warning System.

Studie 1

Binnen studie 1 worden cohortstudies uitgevoerd onder patiënten met diabetische voet ulcers waarbij onder andere gekeken wordt naar de voorspellers van ulcervrije dagen. “Afram Akturk gebruikt in zijn onderzoek zowel cardiovasuculaire data als infectiedata, dit omdat er steeds meer inzichten zijn dat cardiologische problemen voorspellers zijn voor het ontwikkelen van een diabetische voet,” legt Lisette uit. “Inmiddels heeft hij goed zicht op de risicofactoren, waaronder hartfalen.” Afram is een bijzondere Phd-student, als vaatchirurg in opleiding (AIOS) bij de Ziekenhuisgroep Twente (met een van de grootste diabetische voetpoli in Nederland) heeft hij toegang tot grote datasets,” vult Lisette aan.

Studie 2

Studie 2 focust zich op het ontwikkelen van sensoren voor het in kaart brengen van loopbewegingen. Paul begeleidt hier Phd-student Jansi Rani Rathikumar.
“We willen eigenlijk zo vroeg mogelijk in kunnen grijpen, als je een ulcer krijgt ben je eigenlijk al te laat. Je wilt eerder al inzicht hebben op mogelijke symptomen, deze zijn nauwelijks zichtbaar en ook de patiënten zelf hebben daar veelal slecht zicht op. Toch blijkt dat hoe verder de ziekte zich ontwikkelt, hoe meer je kunt zien, vooral aan de manier van lopen. Hiervoor hebben wij tests uitgevoerd met sensoren en camera’s,” vertelt Paul.

Studie 3

Bij studie 3 door Phd-student Iris ten Klooster (tevens begeleid door Lisette) wordt er aan de hand van elektronische patiëntendossiers een predictiemodel ontwikkeld voor ulcers en amputaties. Ook worden door middel van interviews de behoeften van de eindgebruikers van het EWS in kaart gebracht. Er zijn interviews afgenomen bij diabetespatiënten en met andere stakeholders (o.a. data steward ZGT, arts, diabetesverpleegkundige). 

Partners

Het consortium voor dit onderzoek bestaat naast de Universiteit van Twente en de Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) uit Stichting Reggeborgh, Thales, Voetencentrum Wender, Voetmax Orthopedie, Lab MicTA, Diabetesvereniging Nederland en Stichting DIAVASC. “Dit consortium werkt al langer met elkaar samen, ieder vanuit een andere invalshoek en betrokkenheid. Het project is een multidisciplinaire samenwerking over data, gedrag én techniek. Tegelijkertijd lopen er aanpalende onderzoeken - met deze partners en onder andere ZonMw - dat kijkt naar hulpmiddelen zoals orthopedische schoenen en de adherentie voor het gebruik daarvan. Zo hebben we vanuit verschillende perspectieven bruikbare informatie, dat levert ook rijkere data op,” licht Lisette toe.

Uitdagingen

“We ervaarden dat de keten van zorg rondom een diabetische voet nog slecht in kaart is gebracht, zowel de beschikbaarheid van data als de kennis over data is veelal onvoldoende. We moeten hier echt meters gaan maken”, geven Paul en Lisette aan. Een andere uitdaging was corona. “We werken met een heel kwetsbare patiëntengroep, de studenten mochten van de Universiteit een lange tijd geen ziekenhuizen bezoeken om verspreiding van het virus te voorkomen. Gelukkig hebben we verlenging kunnen organiseren.”

Toekomst

De cohortstudies en de behoeften van patiënten van zorgverleners zullen gebruikt worden als context voor de ontwikkeling van het EWS en vervolgens vertaald worden naar systeemeisen. Het predictieve model wordt geïntegreerd in het systeem om een Early Warning te geven en deze wordt aangevuld met de sensordata om deze voorspelling verder te verbeteren.  “Een mooi tussentijds resultaat is ook een nauwere samenwerking tussen cardiologen en vaatchirurgen, want die cardiologen blijken regelmatig risicopatiënten onder behandeling te hebben. Zo hopen we steeds meer bruikbare inzichten te kunnen geven voor het verbeteren van de zorg door mens en techniek.”

Meer informatie: www.power4fitfoot.nl