Artificiële Intelligentie (AI) is een zich snel ontwikkelende technologie die een enorme invloed heeft op onze maatschappij en op alle onderdelen van de economie. De impact van AI zal in de komende jaren verder toenemen. Hoe vinden we een balans tussen vrijheid van handelen en de functionele meerwaarde van AI? Hoe borgen we publieke waarden, onze grondrechten en democratische vrijheden en hoe zorgen we ervoor dat iedereen kan profiteren van deze voortuitgang?
Daarom wordt naar manieren gezocht om samen met mensen te leren en te ontdekken wat de beste en meest wenselijke AI-oplossingen zijn. Dat klinkt misschien logisch, zo’n gezamenlijke aanpak waar ook burgers actief aan deelnemen, maar in de huidige AI-praktijk gebeurt dat maar zelden. Voor de NL AIC was dat vanaf eind 2019 dan ook de reden om aan de slag te gaan met het concept van ELSA Labs. Daarbij verwijst ELSA naar Ethical, Legal and Societal Aspects.
Waarde van het ELSA concept voor gezamenlijke aanpak
In het position paper wordt de achtergrond en de waarde van het ELSA concept toegelicht voor de gewenste gezamenlijke aanpak waar ook burgers actief aan deelnemen. Er wordt tevens ingegaan op de ervaringen met het ELSA concept in de afgelopen 20 jaar evenals de risico’s en uitdagingen in de praktijk om een snelle leercurve met de inzet van ELSA Labs te realiseren. Tevens wordt onderbouwd hoe de principes ‘AI for good’, co-creatie, ‘contestability-by-design’ en transparantie de basis vormen voor de zeven criteria waaraan een ELSA Lab moet voldoen voor een succesvolle implementatie van mensgerichte AI in de praktijk:
- De missie, het doel van het ELSA Lab, vraagt om aansluiting bij duurzame ontwikkelingsdoelen en maatschappelijke uitdagingen (public good).
- Door de eis om sleutelmethodologieën te gebruiken (contestability).
- Door de eis om te werken met quadrupel helix consortia (co-creatie en participatief ontwerp).
- Door de eis van transparante communicatie met belanghebbenden.
Het doel van ELSA Labs?
Ervoor zorgen dat bedrijven, overheid, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en burgers gezamenlijk verantwoorde toepassingen van AI ontwikkelen. Daarbij gaat het om oplossingen voor zowel maatschappelijke als zakelijke problemen, waarbij eerlijkheid, rechtvaardigheid, veiligheid en vooral vertrouwenswaardigheid centraal staan. De werkgroep Mensgerichte AI van de NL AIC heeft de ambitie in de periode tot 2027 25 van dit soort ELSA Labs te realiseren.
Interesse?
Mocht u na het lezen van het position paper en de zeven criteria voor een ELSA Lab interesse hebben in het opstarten van een ELSA Lab, dan nodigen we u van harte uit om het nieuwsbericht te lezen over het programma ‘Artificiële Intelligentie: Mensgerichte Artificiële Intelligentie voor een inclusieve samenleving – naar een ecosysteem van vertrouwen’. Als u vragen heeft over het ELSA concept, dan kunt u ook contact opnemen met Edwin Borst, coördinator van de werkgroep Mensgerichte AI.
--